Bedrijven met veel en gelukte voederbieten in hun teeltplan, kunnen wellicht best uitkijken naar een eerder droge oogst van de snijmais. Dit omdat de suiker vanuit de bieten al snelverteerbare koolhydraten oplevert in de pens van de het vee en daarom er best meer focus ligt op een goed afgerijpte korrel, zeker als het aandeel snijmais eerder laag in het rantsoen.
Uit eigen Farmdesk bron en vanuit de eerste communicatie vanuit Eurofins blijkt dat veel bedrijven erg suikerrijke voorjaarskuilen hebben geoogst. Deze bedrijven kunnen ook best uitkijken naar een eerder droge oogst van de snijmais. Dit omdat de suiker vanuit de graskuil al snelverteerbare koolhydraten oplevert in de pens van de het vee en daarom er best meer focus ligt op een goed afgerijpte korrel, zeker als het aandeel snijmais eerder laag in het rantsoen.
Bedrijven zonder of met mislukte voederbieten en met sobere suikergehalten in de gras(klaver)kuilen, zouden dan weer baat hebben bij een eerder vroege oogst zodat het zetmeel van de snijmais voldoende vlot verteerbaar is in de pens van de koe.
Bedrijven met een erg grote gras(klaver)kuilvoorraad vanuit de vorige jaren of dit teeltjaar, hebben er alle belang bij na te denken of Bermuda-mais (onder de kolf gehakseld), MKS of CCM niet de betere oogstmethode zijn. Dit omdat we op deze manier de eiwitarme stengels eerder beperken in ons rantsoen en volop de eiwitrijkere stengel van gras en/of klaver kunnen benutten. MKS of CCM passen best bij een eerder ruwecelstofrijke graskuilvoorraad. Indien het ruwe celstofgehalte van de graskuilen eerder krap is, kun je best voor vrij rijpe Bermuda-mais kiezen om voldoende rust te houden in het rantsoen.
2022 is wel een speciaal jaar!
Op het veld staat momenteel (midden augustus 2022) heel diverse mais: verdroogde zonder kolf of met slecht gevulde kolven, verdroogde met (kleinere) kolven die wel goed gevuld zijn en toch ook mooie mais die zijn vocht behouden heeft of beregend werd.
Voor allen op maat van het seizoen en het eigen bedrijf de juiste oogstkeuze maken, wordt de uitdaging voor de volgende dagen en weken.
Verdroogde mais
Voor de erg verdroogde percelen kan misschien al best gekeken worden naar een snelle oogst. Dorre bladeren en niet vitale planten zullen na de regen, wellicht sterk schimmelgevoelig worden en zo nog verder achteruitgaan in voederwaarde. Zelfs met mogelijk extra mycotoxines tot gevolg. De eerste maishakselaars worden al klaargezet om zulke mais te hakselen. De opbrengst en de voederwaarde zullen tegenvallen en wellicht passen deze kuilen beter bij jongvee dan bij productieve melkkoeien. Met een beetje geluk en voldoende regen, kan er nog een nateelt geoogst worden op deze velden.
Er is ook vroeg gezaaide mais, die nog wel vocht had bij de bloei, maar achteraf verdroogde. Deze mais heeft wel een redelijke kolf maar de plant verloor zijn vitaliteit. Deze wordt best kortelings geoogst en kan dienen voor de productiedieren. Door deze met een iets langere stoppel te oogsten kun je de voederwaarde verhogen. De kolf zal wellicht nog redelijk snel verteerbaar zijn, dat past mooi bij de moeilijke verteerbaarheid van de plant die veel stress had tijdens de extreme hitte en droogte.
Ondanks de reeds lagere opbrengst die te verwachten is bij verdroogde mais, kan het dus opportuun zijn om deze hoger en zelfs maar net onder de kolf te oogsten om zo de kwaliteit van het snijmaismengsel hoog genoeg te krijgen. Weet dat de onderste bladeren eerst droogtestress ervaren en de onderste stengel sowieso moeilijker verteerbaar is. Dus minder product met een betere voederwaarde kan zeker voor de melkkoeien veel interessanter zijn dan iets meer product dat moeilijker verteerbaar is en bovendien al een lagere voederwaarde heeft.
Redelijke mais
Voor de mais die wel redelijk zijn vocht kon houden of beregend werd, komt er wellicht een veel snellere afrijping dan andere jaren aan. Samen met een gewas dat toch ook veel droogte-of hittestress ervaren heeft levert dit een vrij moeilijk verteerbare plant in de kuil op. Laat u niet verrassen door te lang te wachten met de oogst van deze mais. Bij droge plantdelen en een te rijpe kolf, zal de vertering in de winter traag verlopen en lopen we het risico dat er veel nood is aan snelverteerbare koolhydraten als aanvulling in het winterrantsoen. Velen van jullie herkennen de situatie wellicht nog van de oogst van 2020, waar ook velen zich lieten verrassen met te droge snijmais tot gevolg. Vaak moest er toen bijgestuurd worden met snel verteerbare tarwe, wat nu wellicht vrij duur zal uitkomen.
Naast de suikerrijke voorjaarsgraskuilen, zijn er ook erg stugge zomergraskuilen geoogst (waar er nog te oogsten viel), deze zijn vanuit hun moeilijke verteerbaarheid ook gebaat bij mais die tijdig geoogst wordt.
MKS/CCM
Indien je voldoende ruwvoer hebt, is het zeker te overwegen om een gedeelte van de mais als MKS of CCM te oogsten om zelf de tragere verteerbaarheid van de gestresseerde plant te kunnen compenseren. Ook daar weer aandacht voor het rijpheidstadium. Als je veel stugge snijmais vreest, overweeg tijdig uw korrels te oogsten om het rantsoen te versnellen. Laat u op dat vlak niet verassen, de mais zal sneller rijp zijn dan andere jaren.
Bedrijven die krap ruwvoer hebben, zullen misschien genoodzaakt zijn om alle snijmais te hakselen. Doe dit voor iedere eigenheid van de mais op een ander moment. De verdroogde (zonder/met kleine kolf) dus al snel, in een aparte kuil. De betere mais kan dan weer in een andere kuil, maar laat u niet verassen door de rijpheid. Beter iets te vroeg dan te laat om alles in de winter vlot verteerd te krijgen.
Nateelt
De mais die snel het veld ruimt, kan nog door een nateelt gevolgd worden. We kennen snijrogge als voorteelt, maar die kan ook als nateelt nog veel voer opleveren voor de winter. Deze zal zelfs na de winter terug uitschieten en mogelijk nog wat oogst in het voorjaar kunnen opleveren. Met een 10% Italiaans raaigras bijgemengd, is er wat meer kans op een betere voorjaarshergroei. Evenwel is er de vraag of we wel moeten mikken op voorjaarsoogst op percelen waar dit jaar de mais verdroogde?
Bedrijven die stikstofkrapte vrezen op hun percelen met vroeggeoogste mais, zouden een mengsel van rogge en Alexandrijnse klaver kunnen overwegen om nog een stevig najaarsgewas te krijgen, zeker als er nog in augustus gezaaid zou kunnen worden.
“Kortom 2022 is een speciaal melkveejaar, waarin koeien voeren een boeiend puzzelen wordt met oog op goede technische resultaten. Bovendien zijn de melk en krachtvoer nu duur en dat zal wellicht ook blijven deze winter zodat we best trachten naar zoveel mogelijk melk uit eigen (ruw)voer.”
Wim Govaerts
